Omdat de woningprijzen sneller stijgen dan de lonen, wordt het voor almaar meer gezinnen moeilijker om een eigen huis te kopen. De torenhoge vastgoedprijzen dwongen de meeste kredietnemers in 2006 tot hypothecaire leningen die langer duren dan 20 jaar. De langere looptijden zijn een recent fenomeen. In 2003 leende nog de helft van de bouwers of kopers op 20 jaar. Dat is in drie jaar tijd gehalveerd tot 24 procent. Vandaag zijn woonkredieten op 25 en 30 jaar de norm. Ze hebben elk een marktaandeel van 29 procent. Bijna een op de drie kredietnemers leent dus op 30 jaar.

De vastgoedprijzen zaten ook vorig jaar fors in de lift. De gemiddelde verkoopprijs van een woonhuis steeg in 2006 met 11 procent tot 146.200 euro, terwijl de prijs van een gemiddeld appartement met 10 procent steeg tot 154.400 euro. "Niettegenstaande de langere looptijden moeten gezinnen een almaar groter deel van hun maandbudget vrijmaken om hun lening af te betalen", zegt John Romain, zaakvoerder van Immotheker.

De nieuwe kredietnemers moeten gemiddeld 767 euro per maand afbetalen in hun eerste jaar. "Als je de vuistregel respecteert dat een woonkrediet hoogstens een derde van je netto-inkomen mag bedragen, is dus al een netto-inkomen van 2.300 euro nodig om te kunnen lenen", rekent Romain. Daar komt de doorsnee-Belg alleen niet aan. Het gemiddelde netto-inkomen van de Belg ligt rond 1.487 euro, zo bleek uit een enquête van de KU Leuven en de christelijke vakbond.

De kloof tussen woningprijzen en loon wordt steeds groter. Terwijl de vastgoedprijzen elk jaar met 10 procent stijgen, mogen de lonen in de privésector in de komende twee jaar maar met 5 procent stijgen, zo zijn de sociale partners eind vorig jaar overeengekomen. Er is ook slecht nieuws van de financiële markten. Het ziet ernaar uit dat de Europese Centrale Bank dit jaar haar beleidsrente verder zal optrekken, zodat woonkrediet met jaarlijks aanpasbare rente duurder wordt.

Almaar meer gezinnen lijken hun vastgoeddroom zelfs op te geven. Ondanks de nog altijd vrij gunstige rente werden er vorig jaar 12 procent minder woningen verkocht dan in 2005. Zo'n forse daling is niet meer gezien sinds eind jaren tachtig, zegt Immotheker. In het Vlaams gewest daalde het aantal verkochte panden met 17 procent.De dalende verkopen wijzen erop dat een groeiende groep kandidaat-kopers van haar aankoop afziet omdat de prijs te hoog is, zo bevestigt Romain. "Aan de aanbodzijde zijn er geen problemen. "