VIBE vzw stelt het werk dat VITO in dit onderzoek investeerde zeer op prijs, maar is niet verwonderd over de resultaten. ‘We zijn blij dat een toonaangevend instituut zoals VITO nu op een wetenschappelijke manier aantoont dat er in Vlaanderen een zorgwekkend probleem van binnenhuisvervuiling is’, zo zegt VIBE-bestuurder Peter Thoelen. ‘In het verleden werd ook al aangetoond dat er een probleem is. Dat de binnenhuisvervuiling vaak erger is dan de vervuiling in de buitenlucht, zelfs in steden, was ons ook al bekend.’

Verluchten?
Steeds vaker wordt gesteld dat onze huizen beter geventileerd moeten worden. Dat wordt nu ook wettelijk verplicht, via de Vlaamse EPB-norm (EnergiePrestatie en Binnenklimaat). ‘Natuurlijk is dit nodig’, zegt Peter Thoelen, ‘maar het zal niet volstaan. Om te beginnen zitten we met een overgrote meerderheid van bestaande gebouwen die geen automatisch of continu ventilatiesysteem hebben. Daar wordt dus maar beperkt verlucht, bijvoorbeeld door één of een paar keer per dag de ramen open of op een kier te zetten. Of dat ook in de winter regelmatig gebeurt, is uiterst twijfelachtig’. Om tips te geven over verluchting zonder ventilatiesysteem, schreef VIBE vzw richtlijnen in opdracht van het Brussels Gewest. Die verschijnen op de website van het Brussels instituut voor Milieubeheer (BIM). Op het einde van dit jaar zal VIBE vzw hierover ook een gedrukte handleiding schrijven.

VIBE vzw betwijfelt echter of ventileren voldoende is om gevaarlijke en andere ongezonde stoffen uit de binnenlucht te halen. Peter Thoelen: ‘In Duitsland en Oostenrijk staat men wat betreft regelgeving, experimenten en metingen inzake binnenlucht veel verder. De meetgegevens die we daar halen, laten een nog veel verontrustender beeld zien: zelfs met een aantal ‘gezond’ genoemde bouwmaterialen, is er nog binnenhuisvervuiling, bijvoorbeeld in de vorm van vluchtige organische stoffen. Bovendien zijn er duidelijk aanwijzingen dat ventileren alleen niet genoeg is om de binnenlucht gezond te maken. Dat is ook logisch: waarom zou je eerst een probleem creëren (door ongezonde stoffen in huis te brengen) en dat daarna trachten op te lossen door een mechanisch trucje zoals ventilatie?’

Natureplus
VIBE vzw ziet veel meer heil in een preventieve aanpak: gebruik in huis geen producten meer waarin ongezonde stoffen zitten. Het gaat dan over poets- en onderhoudsproducten, cosmetica, maar ook bouwmaterialen, afwerkingsmaterialen en meubilair. Duitse metingen wijzen er immers op dat ventileren het probleem nog kan verergeren. Hoe dit juist in z’n werk gaat is nog niet helemaal bekend, maar men zoekt de verklaring in het feit dat continu ventileren de vluchtige organische stoffen juist meer onttrekt aan de materialen waar ze in zitten.

Peter Thoelen: ‘Gebruik maken van natuurlijke bouwmaterialen met een goede gezondheidsscore zal wél een wezenlijke bijdrage leveren om deze problematiek op te lossen’. Intussen is er op Europees niveau een label op de markt dat niet alleen de milieu-impact van bouwmaterialen beoordeelt, maar ook op vlak van gezondheid zeer strenge waardes hanteert. Het label heet natureplus. Metingen in de Duitse ‘ecostad’ Freiburg hebben intussen aangetoond dat gebouwen die met deze materialen gebouwd zijn, zelfs voor de meest allergische en gevoelige mensen een gezonde woonomgeving kunnen bieden.

Database
Op basis van haar ervaringen heeft VIBE vzw een erkennings- en labelingsysteem opgezet voor architecten, aannemers, handelaars en producenten in de ecologische bouwsector. De contactgegevens van de erkende en gelabelde ‘VIBE-bouwpartners’, vindt u samen met de door natureplus gelabelde bouwmaterialen en informatie rond energiezuinige technieken e.d. terug op de website van VIBE vzw (www.vibe.be; zoeken naar databank).